Φppiants. Και τεί κακών φορέoιεν αλεξητήρια φωτών.
Virgil.

5 Λαιη δ' αυ πεζός μεν άγοι κύνας: εππελάτης δε

Ιππων ιθύνειε κυβερνητήρα χαλινόν.

1

Birgit

Den Werth und die mannichfaltigen Schånheiten reines Gedichts vom Landbau, in vier Büchern, hat der Hr. Hof rath beyne in feiner mufterhaften Ausgabe dieses Dichters, der Englånder Hiartyn in dem, mit einem ausführlichen Stommentar begleiteten, eingelnen Abdruck dieses Lehrgedichts, (London, 1755. gr. 8. übersekt von Durch, Hamb. 1759. 8.) der Abt de Lille in dem Discours Préliminaire vor seiner schinen franzdfischen Ueberseßung desselben, und Hr. Durch in dem ersten Theil der neuen Ausgabe seiner Briefe zur Bildung des Geschmad's, Br. I-IV. umständlich aus eins ander gesert. Auch die náchstens zu erwartende vortreffliche deutsche Ueberseßung von Hrn. Hofrath Voti wird dariber gewiß sehr viel Lehrreiches enthalten. --- In folgenden Ver: fen des ersten Buchs empfiehlt er dem Landmannė die Aufs merkiamkeit auf die Abänderungen der Jahrszeiten und det Witterung, und auf die Anzeigen, woraus er auf diese Vers ånderungen schliessen kann. An fich kein sehr poetischer Stoff; den aber Virgil durch einen großen Reichthum dicha trischer Farben zu beleben wußte.

GEORG. L. I. v. 311-465.

L

Quid tempestates autumni et fidera dicam ?
Atque ubi iam breviorque dies, et mollior aestus,

Quae

Virgit.

Quae vigilanda viris ? vel cum ruit imbriferum ver:
Spicea iam campis cum meslis inhorruit: et cum
Frụmenta in viridi ftipula lactentia turgent?
Saepe ego, cum flavis messorem induceret arvis
Agricola, et fragili iam ftringeret hordea culmo,
Omnia ventorum concurrere praeiia vidi:
Qude gravidam late fegetem ab radicibus imis
Sublime expullam eruerent; ita turbine nigro
Ferret hiems culmumque laevem; ftipulasque vơ.

lantes.
Saepe etiam immensum coelo venit agmen aqua-

runi,
Et foedam glomerant tempeftatem imbribus atris
Collectae ex alto nubes': ruit arduus aether,
Et pluvia ingenti fata laeta boumque labores
Diluit: implentur foffae, et cava flumina cres

fcunt
Cum Tonitú, fervetque fretis fpirantibus acquor.
Ipfe pater, media nimborum in nocte, corusca
Fulmina molitur dextra; quo maxima motu
"Terra tremit: fugere ferae, et mortalia corda
Per gentes humilis ftravit pavor; ille flagranti,
Aut Atho, aut Rhodopen, aut alta Ceraunia telo
Deficit : ingeminant Austri, et denfillimus imber.
Nunc nemora ingenti vento, nunc littora plangunt
Hoc metuens, coeli menfes, et lidera ferva:
Frigida Saturni fese quo stella receptet,
Quos ignes coeli Cyllenius erret in orbes.
In primis venerare Deos, atque annua magnae
Sacra refer Cereri, laetis operatus in herbis.
Extremae fub casum hiemis; iam vere fereno.
Tunc agni pingues; et tunc mollissima vina:
Tunc somni dulces, denfaeque in montibus um;

brae.
Cuncta tibi Cererem pubes agreftis adoret:
Cui tu lacte favos, et miti dilue Baccho,
Terque novas circum felix eat hoftia fruges,
Omnis

quam chorus; et focii comitentur ovantes :
Et Cererem clamore vocent in tecta; neque ante
+ Falcem maturis quisquam fupponat aristis,

Virgil.

Quam Cereri torta redimitus tempora quercu,
Det motus incompofitos, et carmina dicat.
Atque haec ut certis poflimus discere fignis,
Aeftusque, pluviasque, et agentes frigora ven-

tos,
Ipfe pater ftatuit quid menftrua Luna moneret:
Quo figno caderent Austri; quid faepe videntes
Agricolae, propius stabulis armenta tenerent.
Continuo ventis furgentibus, aut freta Ponti
Incipiunt agitata tumescere, et aridus altis
Montibus audiri fragor: aut refonantia longe
Litora misceri, et nemorum increbefcere murmur.
Iam fibi tum curvis male temperat unda carinis,
Cum medio celeres revolant ex aequore mergi,
Clamoremque ferunt ad litora : cumque marinae
In ficco ludunt fulicae; notasque paludes
Deferit atque altam fupra volat ardea nubem.
Saepe etiam itellas, vento impendente, videbis
Praecipites coelo labi; noctisque per umbram
Flammarum longos a tergo albefcere tractus:
Saepe levem paleam et frondes volitare cadu-

CAS,
Aut summa nantes in aqua colludere plumas.
At Boreae de parte trucis cuin fulminat, et cum
Eurique Zephyrique tonat domus; omnia plenis
Rura natant fossis; atque omnis navita ponto
Humida vela legit: nunquam imprudentibus im-

ber
Obfuit: aut illum furgentem vallibus imis
Aëriae fugere grues: aut bucula coelum
Sulpiciens patulis captavit naribus auras:
Aut arguta lacus circum volitavit hirundo
Et veterem in limo ranae cecinere querelam.
Saepius et tectis penetralibus extulit ova
Angustum formica terens iter, et bibit ingens
Arcus:et e pastu decedens agmine magno
Corvorum increpuit denfis exercitus alis.
Iam varias pelagi volucres, et quae Asia circum
Dulcibus in stagnis rimantur prata Caystri,
Certatim largos humeris infundere rores,

Nunc Virgil,

Nunc caput obiectare fretis, nunc currere in un.

das,
Et studio incassum videas geftire lavandi.
Tum cornix plena pluviam vocat improba voce;
Et fola in ficca fecum spatiatur arena.
Nec nocturna quidem carpentes penta puellae
Nefcivere hiemem: testa quum ardente viderent
Scintillare oleum, ct putres concrescere fungos.
Nec minus ex imbri Soles, et aperta serena
Prospicere, et certis poteris cognoscere fignis.
Nam neque tum ftellis acies obtusa videtur,
Nec fratris radiis obnoxia furgere Luna:
Tenuia nec lanae

per

coelum vellera ferri.
Non tepidum ad Solem pennas in litore pandunt
Dilectae Thetidi Halcyones: non ore folutos
Immundi meininere sues iactare maniplos.
At nebulae magis ima petunt, campoque recum.

bunt
Solis et occasum servans de culmine summo
Nequicquam feros exercet noctua cantus.
Apparet liquido sublimis in aëre Nisus
Et pro purpurco poenas dat Scylla capillo.
Quacumque illa levem fugiens secat aethera pen-

nis,

Ecce inimicus atrox, magno stridore, per auras,
Infequitur Nisus: qua fe fert Nilus ad auras
Illa levem fugiens raptim fecat aethera pennis.
Tum liquidas corvi presso ter gutture voces
Aut quater ingeminat : et faepe cubilibus al.

tis,
Nescio qua praeter folitum dulcedine laeti,
Inter fe foliis ftrepitant; iuvat imbribus actis
Progeniem parvam dulcesque revisere nidos.
Haud equidem credo, quia fit divinitus illis
Ingenium, aut rerum fato prudentia maior.
Verum, ubi tempestas et coeli mobilis humor
Mutavere vias, et Iupiter humidus austris
Denfat, erant quae rara modo, et, quae densa, re-

laxat;
Vertuntur animorum fpecies, et pectora motus

Nunc alios, alios, dum nubila ventus agebat,
Concipiunt. Hinc ille avium concentus in agris,
Et laetae pecudes, et ovantes gutture corvi.
Si vero Solem ad rapidum Lunasque fequentes
Ordine respicies, nunquam te craftina fallet
Hora, nec infidiis noctis capiere serenac.
Luna revertentes cum primum colligit ignes,
Si nigrum obscuro comprenderit aëra cornu,
Maximus agricolis pelagoque parabitur imber.
At, si virgineum suffuderit ore ruborem,
Ventus erit: vento femper rubet aurea Phoebe.
Sin ortu in quarto (namque is certissimus au-

ctor
Pura, nec obtufis per coelum çornibus ibit;
Totus et ille dies, et qui nafcentur ab illo
Exacum ad menfem , pluvia ventisque care-

bunt:
Votaque fèrvati solvent in fitore nautae
Glauco, et Panopeae, et Inoo Melicertae.
Sol quoque et exoriens, et cum se condet in une

das,
Signa dabit. Solem certiffima figna fequuntur,
Et quae manc refcrt et quae furgentibus aftris.
ille ubi nascentem maculis variaverit ortum
Conditus in nubem, medioque refugerit orbe;
Sufpecti tibi fint imbres; namque urget ab alto
Arboribusque satisque Notus, pecorique Gni- .

ster,
Aut ubi fub lucem densà inter nubila fese
Diversi erumpent radii: aut ubi pallida surget
Tithoni croceumque linquens aurora cubile
Heu! male tum mites defendet pampinus uvas!
Tam multa in tectis crepitans falit horrida

grando.
Hoc etiam, emenfo cum iam decedet Olympo,
Profuerit meminisse magis : nam faepe videmus
Ipfius in vultu varios errare colores.
Caeruleus pluviam denuntiat: igneus Euros.
Sin niaculae incipient rutilo immiscerier igni;
Omnia tunc pariter vento nimbisque videbis

Fer